Dom Spotkań z Historią i Ośrodek KARTA zapraszają na kolejne imprezy
w ramach  cyklu Wrzesień 1939 – kres Niepodległej. W programie weekendu 22-23 września m.in.: dyskusja o wizerunku Polski i Polaków propagandzie narodowego socjalizmu w Niemczech, spotkanie z historykiem ukraińskim Andriejem Pawłyszynem  o sowietyzacji Lwowa oraz pokazy filmów dokumentalnych, m.in. Lasu katyńskiego Marcela Łozińskiego.   Zapraszamy na skwer u zbiegu ulic Karowej i Krakowskiego Przedmieścia, gdzie w specjalnie zaaranżowanym namiocie odbędą się wszystkie imprezy.

Cykl imprez plenerowych Wrzesień 1939 – kres Niepodległej
Dom Spotkań z Historią i Ośrodek KARTA od 15 do 28 września prowadzą cykl imprez plenerowych Wrzesień 1939 – kres Niepodległej związanych z rocznicą agresji na Polskę. W programie: spotkania z historykami i świadkami historii, pokazy filmów archiwalnych z lat 30. i z okresu II wojny, zajęcia edukacyjne dla młodzieży szkół ponadpodstawowych, wystawa fotograficzna Lato–jesień 1939, multimedialna wersja wystawy Oblicza totalitaryzmu, nagrania dźwiękowe Historii Mówionej o wrześniu 1939. Ponadto codziennie zapraszamy na spotkania z koordynatorami programów: Historia Mówiona, Indeks Represjonowanych, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką, prowadzonych przez Ośrodek KARTA. Przez cały czas gromadzić będziemy świadectwa i pamiątki związane z XX wiekiem – w ramach działającego w KARCIE Pogotowia Archiwalnego (warszawiacy mogą przekazać swoje zbiory oraz zgłosić zagrożoną XX-wieczną dokumentację). W księgarni historycznej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA będą do nabycia książki i czasopisma z dziedziny historii XX wieku (około 300 tytułów).
Na wszystkie imprezy: WSTĘP WOLNY
Wrzesień 1939 — kres Niepodległej
Spotkania z historią
Namiot na skwerze u zbiegu Karowej i Krakowskiego Przedmieścia

program imprez 22-23 września

22 września • sobota • Okupacja niemiecka

12.00–13.30 • Jak widzieli nas Niemcy – spotkanie z prof. Eugeniuszem Cezarym Królem i prezentacja niemieckich zdjęć z okupowanej stolicy
Prof. Eugeniusz Król opowie o obrazie Polski i Polaków w propagandzie niemieckiej oraz o życiu codziennym w okupowanej Warszawie, ilustrując swoją prezentację materiałami propagandowymi i zdjęciami wykonanymi przez żołnierzy niemieckich.

14.00–17.00 • Pokaz niemieckich kronik z Generalnej Guberni. Filmy dokumentalne, m.in. Wina Ikara, cz. I w reż. Marka Drążewskiego
Wina Ikara, cz. I (1998, 55’) – film pokazuje postawy środowisk artystycznych i inteligencji polskiej w okresie okupacji.

17.30–19.00 • Stajnia na Salwatorze (1967, 78’), reż. Paweł Komorowski – film fabularny
Michał otrzymuje rozkaz wykonania wyroku na swoim przyjacielu, który załamał się w czasie śledztwa prowadzonego przez gestapo, następuje fala aresztowań. Film według scenariusza Jana Józefa Szczepańskiego pokazuje dramatyczne losy i wybory młodych działaczy Podziemia.

23 września • niedziela • Okupacja sowiecka

12.00–13.30 • Planeta Kołyma – spotkanie z Waldemarem Pomaskim, więźniem łagrów Kołymy, i historykiem dr. Małgorzatą Giżejewską inspirowane programem telewizyjnym „Kołyma” (Discovery Historia) – poprowadzi Alicja Wancerz-Gluza
Program, nagrany w 2007 roku (46’), nazywa istotę „planety” Kołymy. Na kanwie nagrania – rozmowa z uczestnikami programu.

14.00–16.30 • Pokazy filmów dokumentalnych, m.in. Las katyński (1990, 53’) w reż. Marcela Łozińskiego
Las katyński – film o zbrodni dokonanej przez NKWD w Katyniu w 1940 roku.
17.00–18.30 • Wejście do Lwowa — spotkanie z Andriejem Pawłyszynem, historykiem ukraińskim oraz pokaz archiwalnych materiałów propagandowych
Opowieść o sowietyzacji i depolonizacji Lwowa oraz dyskusja z udziałem polskich historyków o sowieckiej propagandzie i metodach działania przedwojennego komunisty na Kresach Wschodnich.
19.00–20.40 • Wszystko, co najważniejsze (1992, 98’), reż. Robert Gliński – film fabularny
Ekranizacja autobiograficznej opowieści Oli Watowej, żony słynnego polskiego poety, futurysty. Film zaczyna się przed II wojną światową i opowiada o późniejszych dramatycznych losach rodziny Watów: zesłaniu w głąb Rosji, powrocie do ojczyzny po zakończeniu wojny i emigracji do Francji.

***

Dom Spotkań z Historią (DSH) – utworzony 1 marca 2006 r., jest instytucją kultury m.st. Warszawy. Zajmuje się popularyzowaniem historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku ze szczególnym akcentem na skutki nazizmu i komunizmu. Organizuje wystawy, projekcje filmowe, spotkania, seminaria, warsztaty edukacyjne, prowadzi prace badawcze, tworzy, opracowuje i udostępnia komputerowe bazy danych, zbiory tekstowe, ikonograficzne, filmowe, fonograficzne i muzealne oraz prowadzi działalność wydawniczą. Swoje zasoby udostępniania bezpłatne. DSH ściśle współpracuje z Ośrodkiem KARTA oraz innymi organizacjami i środowiskami w kraju i za granicą, m. in. z Instytutem Pamięci Narodowej, Instytutem Studiów Politycznych PAN; Instytutem Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie; Ośrodkiem Badań, Informacji i Upowszechniania Memoriał w Moskwie, Instytutem Badań nad Totalitaryzmem im. Hannah Arendt w Dreźnie, Fundacją Körbera w Hamburgu. Więcej informacji można znależć na stronie: www.dsh.waw.pl.

***
Ośrodek KARTA - niezależna organizacja pożytku publicznego zajmująca się dokumentowaniem i upowszechnianiem historii najnowszej Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. W 2007 Ośrodek obchodzi 25-lecie działalności publicznej.
Celem Ośrodka KARTA jest upowszechnianie wiedzy o wydarzeniach i postawach w XX wieku, które mają wpływ na współczesne życie społeczne oraz zaspokajanie potrzeb poznawczych i edukacyjnych związanych z przeszłością. Najważniejsze kierunki działania Ośrodka KARTA to gromadzenie rozproszonej społecznej dokumentacji oraz zapisanie pamięci świadków; dokumentowanie i upowszechnianie historii ofiar systemów totalitarnych, mobilizowanie energii społecznej różnych środowisk i pokoleń do działań dokumentujących historię najbliższego otoczenia oraz promowanie atrakcyjnej formuły pisania o historii najnowszej.

Ośrodek KARTA prowadzi działalność wydawniczą, dokumentacyjną, edukacyjną i wystawienniczą. Jest wydawcą kwartalnika historycznego „Karta” (dotychczas ukazały się 52 numery) oraz książek, m.in. słownika „Opozycja w PRL” i serii wydawniczych „Świadectwa”, „Żydzi polscy”, „Polska – Ukraina: trudne pytania”. Organizuje wystawy w Polsce i za granicą, jedną z najważniejszych jest realizowana wspólnie z DSH ekspozycja Oblicza totalitaryzmu. KARTA prowadzi również programy edukacyjne: Historia Bliska (w ramach Eustory) oraz dokumentacyjno-badawcze: Historia Mówiona (wspólnie z DSH), Wspólne Miejsce – Europa-Wschodnia, Indeks Represjonowanych, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką, Pogotowie Archiwalne. Bogate zbiory archiwalne KARTY - Archiwum Wschodnie, Archiwum Opozycji, Archiwum Historii Bliskiej, Archiwum Historii Mówionej, Archiwum Fotografii - są bezpłatnie udostępniane w czytelni i katalogu internetowym. Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.karta.org.pl.

Program Historia Mówiona – prowadzony przez Ośrodek KARTA we współpracy z Domem Spotkań z Historią – gromadzi biograficzne relacje świadków historii XX wieku. Działa od 2003 roku, chociaż pierwsze relacje nagrywane były w Ośrodku KARTA już od końca lat 80. (KARTA była prekursorem tego typu działań w Polsce). Efektem programu jest liczący dziś około 2000 relacji zbiór Archiwum Historii Mówionej (AHM), które od 2006 roku, mieści się w Mediotece Domu Spotkań z Historią. DSH zajmuje się udostępnianiem i upowszechnianiem tego zbioru m.in. na wystawach i w pracy edukacyjnej. Dostęp do zbioru jest bezpłatny.

Pogotowie Archiwalne — pionierski program Ośrodka KARTA (uruchomiony w czerwcu 2007r.) mający na celu ratowanie XX-wiecznych dokumentów życia społecznego, od początku minionego stulecia do 1989 roku. Ośrodek KARTA przyjmuje zbiory z całej Polski obejmujące fotografie, listy, dokumenty urzędowe, kroniki, pamiętniki, spisane wspomnienia, wycinki prasowe, stare plakaty i ulotki, gazetki ścienne, a nawet zeszyty szkolne. Pogotowie Archiwalne gwarantuje odbiór i transport archiwum, jego uporządkowanie i skatalogowanie, a także zabezpieczenie i upowszechnianie wszystkim zainteresowanym w ogólnodostępnej czytelni. KARTA daje również statutową gwarancję wieczystego przechowywania zbiorów. Program wspiera PZU SA.

Indeks Represjonowanych — program Ośrodka KARTA realizowany od 1998 r. Początkowo był to ruch społeczny na rzecz zbierania rozproszonej wiedzy o obywatelach polskich represjonowanych w ZSRR. Po uzyskaniu dostępu do archiwów postsowieckich, powstała komputerowa baza danych o osobach represjonowanych (obecnie liczy ponad 800 tysięcy surowych rekordów). Dzięki pracom Indeksu udało się opracować w raporcie „Represje sowieckie wobec Polaków i obywateli polskich” (Warszawa, grudzień 2002) najdokładniejszą jak dotąd statystykę polskich represjonowanych w ZSRR (570 tysięcy osób). Zweryfikowane zestawienia nazwisk – w podziale na odrębne kategorie represji – są publikowane w oddzielnych tomach (dotąd siedemnastu) oraz udostępniane w Internecie – w Internetowym Centrum Indeksu Represjonowanych: www.indeks.karta.org.pl. Głównym partnerem Ośrodka w realizacji programu jest Ośrodek Badań, Informacji i Upowszechniania „Memoriał” w Moskwie. Z Indeksem współpracują środowiska badawcze na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Od 2002 roku program realizowany jest pod patronatem Instytutu Pamięci Narodowej.

Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką — program dokumentacyjny Instytutu Pamięci Narodowej oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego realizowany przez Ośrodek KARTA. Jego celem jest gromadzenie, scalenie i udostępnianie informacji na temat losów milionów obywateli II Rzeczpospolitej prześladowanych w następstwie niemieckiego ataku i okupacji podczas II wojny światowej. Przyjęto szeroką definicję represji, obejmującą również przesiedlenia, prace przymusowe czy germanizację dzieci – dzięki czemu stanie się możliwe całościowe odtworzenie losów społeczeństwa w podczas wojny. W zaplanowanym do końca 2008 roku pierwszym etapie prac – we współpracy z wszelkimi kompetentnymi instytucjami i środowiskami (reprezentowanymi w powołanej przez IPN Radzie Programowej) – zostaną scalone rozproszone dotąd bazy danych i archiwalia będące w posiadaniu rozmaitych instytucji w Polsce i za granicą (głównie w Niemczech). Jednocześnie rozpoczęła się akcja zbierania kwestionariuszy od osób  bezpośrednio poszkodowanych przez hitlerowskiego okupanta. Zebrane informacje udostępnione zostaną w portalu internetowym www.straty.pl.