Imieniny:
Szukaj w serwisieWyszukiwanie zaawansowane

Kultura

2009.02.19 g. 21:08

Miasto w szklanych negatywach. Warszawa 1916 w fotografiach W. Romera


Miasto na szklanych negatywach
Warszawa 1916 w fotografiach Willy’ego Römera
NOWA WYSTAWA W DOMU SPOTKAŃ Z HISTORIĄ
26 LUTEGO – 5 KWIETNIA 2009
DSH, UL. KAROWA 20 W WARSZAWIE
WSTĘP WOLNY

 

Organizatorzy: Dom Spotkań z Historią, Instytut Goethego w Warszawie
Redakcja: Ewa Kubaczyk
Konsultacje varsavianistyczne: Tomasz Markiewicz
Zdjęć na wystawę użyczyło Stowarzyszenie ABZ e.V. Berlin

 

Na wystawie prezentujemy prawie 100 zdjęć znanego niemieckiego fotoreportera, Willy’ego Römera, który w czasie I wojny światowej zatrzymał się z wojskami niemieckimi w Warszawie i wykonał blisko 60 zdjęć miasta. Utrwalone na szklanych negatywach fotografie tworzą niezwykle cenny zapis historii Warszawy, która w tym czasie odzyskuje pozycję stolicy. Ze zdjęć wyłania się jej wielowymiarowy obraz: widzimy zarówno znane, historyczne budynki, które stały się siedzibą nowych władz miasta, jak i biedę żydowskich dzielnic i  codzienność w okupowanej przez Niemców stolicy.
Ekspozycję uzupełniają cytaty z ówczesnej prasy („Tygodnik Ilustrowany”, „Gazeta Poranna 2 Grosze”), fragmenty wspomnień świadków, dokumenty (obwieszczenia miejskie, odezwa gen. von Beselera) oraz komentarze varsavianistów. 
Na wystawie zaprezentowane zostaną również fotografie Römera z Berlina oraz terenów dzisiejszej Białorusi. Fotografie warszawskie nie były dotąd prezentowane.

 

Ewa Kubaczyk, redaktor wystawy: „Willy Römer, znakomity niemiecki fotoreporter, jest w Polsce zupełnie nieznany. Do Warszawy trafił w 1916 roku, jako żołnierz niemieckiej armii; stolica wyraźnie go fascynowała – uwieczniał sklepiki, żydowskich handlarzy, życie ulicy. Wszystkie zdjęcia wykonał prywatnie. Oglądamy mniej znany obraz Warszawy; obszerne varsavianistyczne komentarze uzupełniają wiedzę o mieście pod rządami niemieckiego generała-gubernatora von Beselera.”
 

Fotografie przedstawione są w kilku rozdziałach. Pierwsza część pokazuje Warszawę, odzyskującą stołeczne znaczenie. W 1916 roku po raz pierwszy odbyły się wybory do Rady Miejskiej, a na Zamku proklamowano Akt 5 listopada – obietnicę utworzenia samodzielnego Królestwa Polskiego. Römera polityka nie interesowała, jednak jego zdjęcia, przedstawiające znane gmachy – Zamek, Ratusz, Bibliotekę Uniwersytecką, Teatr Wielki – są symboliczną ilustracją dokonujących się przemian.

 

Drugi rozdział, i zarazem główna część ekspozycji, to obraz Warszawy ze straganami, żydowskimi handlarzami; miasta pełnego zaułków i barwnych postaci. Warszawski folklor i biedota wyjątkowo fascynowały Römera; na zdjęciach nie zobaczymy wielkomiejskiego życia. Fotografie są pretekstem do przypomnienia trudnej sytuacji ludności stolicy, dotkniętej zarządzeniami niemieckimi, drożyzną, bezrobociem i trudnościami z zaopatrzeniem. Zawierucha wojenna szczególnie dotknęła najuboższych, w tym mniejszość żydowską.

 

Kolejne rozdziały zawierają fotografie z okolic Warszawy (głównie żydowskie miasteczka) oraz terenów dzisiejszej Białorusi. Skrótowo przypomniany zostanie też główny nurt twórczości Römera – fotografie Berlina. Autor uwieczniał stolicę Niemiec od początku XX wieku aż do końca II wojny swiatowej.


Willy Römer (1887–1979). W 1903 roku rozpoczął naukę zawodu
w Berlińskim Towarzystwie Fotograficznym. W latach 1908–1912 pracował w Paryżu u swojego mentora, Karla Deliusa, później w Niemczech
w różnych firmach specjalizujących się w fotografii prasowej. Od roku 1915 do 1918 Römer był żołnierzem na różnych frontach. Podczas interwencji zbrojnej w Polsce i na Białorusi w roku 1916 z własnej inicjatywy fotografował życie rosyjskich chłopów na wsi, a także sceny na targach i ulicach.
Gdy w 1918 roku Willy Römer powrócił do Berlina, wybuchła tam rewolucja, w wyniku której powstała Republika Weimarska. Römer dokumentował wydarzenia, jakie miały miejsce na ulicach, dzięki czemu stał się jednym z najważniejszych sprawozdawców fotograficznych rewolucji w Berlinie (1918/19).
W latach 20. Römer przejął firmę fotograficzną Photothek (Fototekę), która stała się jedną z najważniejszych agencji fotografii prasowej. Jeden z współwłaścicieli firmy był żydowskiego pochodzenia — po dojściu NSDAP i Hitlera do władzy agencję zamknięto. 
W roku 1942 Römer został wysłany do Poznania, do pracy dla niemieckiej gazety. W 1945 roku powrócił do Berlina i fotografował zniszczone miasto.

 

Miejsce: DSH, ul. Karowa 20. Czynny: wtorek-piątek: 10.00-18.00, sobota-niedziela: 11.00-17.00 (oraz podczas spotkań wieczornych). Księgarnia historyczna otwarta w godzinach pracy DSH. Na wszystkie imprezy WSTĘP WOLNY. Zapraszamy na stronę: www.dsh.waw.pl.



-
Serwis oprogramował Jacek JabłczyńskiCopyright(c) 2002 - 2014 Fundacja Promocji m. st. Warszawy