Arsenał, czyli dawny magazyn broni, zbudowany został w latach 1638-1643 z rozkazu króla Władysława IV.
Zbudowany został jako dwukondygnacyjny budynek z rozległym wewnętrznym dziedzińcem; wielokrotnie był przebudowywany. Pełnił m.in. funkcję więzienia i archiwum miejskiego.
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie powstało w 1923 r.
Zadaniem placówki jest badanie prahistorii ziem Polski, gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie zbiorów, a także konserwacja zabytków oraz popularyzacja prahistorii.
W okresie międzywojennym muzeum pełniło funkcję centrum ochrony zabytków archeologicznych i przejęło zabytki archeologiczne z kolekcji byłego Muzeum Przemysłu i Rolnictwa, kolekcje po prof. Józefie Przyborowskim, prof. Adolfie Pawińskim, Kalikście Jagminie, Wojciechu Gersonie, Bogusławie Wernerze oraz część zbiorów Zygmunta Glogera. Zbiory składały się w 95 proc. z materiału archeologicznego pozyskanego w wyniku badań terenowych.
Po 1945 r. zbiory Państwowego Muzeum Archeologicznego rozszerzone zostały o eksponaty Muzeum Archeologicznego Warszawskiego Towarzystwa Naukowego im. Erazma Majewskiego oraz pochodzące z badań wykopaliskowych w Biskupinie.
Budynek Arsenału Królewskiego od dawna wymagał remontu.
Nie sprzyja też całości obiektu sąsiadująca w bezpośrednim sąsiedztwie linia Metra.
Obawiano się że zachodnie skrzydło odjedzie w kierunku tunelu Metra.
Dzięki remontowi, Muzeum będzie w stanie niemal dwukrotnie powiększymy przestrzeń ekspozycyjną. Będziemy też mogli pokazywać więcej ciekawych wystaw i organizować imprezy plenerowe - mówił dr Wojciech Brzeziński, dyrektor Muzeum.
Przebudowa muzeum rozpocznie się od podpiwniczenia wewnętrznego dziedzińca.
Teraz znajdują się tu m.in. parking dla samochodów i ogródek restauracji Arsenał.
Po remoncie ma on pełnić funkcję reprezentacyjną. Będzie tam wejście główne do muzeum, oraz ekspozycja, informująca o jego najciekawszych zbiorach. W tym miejscu będą też mogły odbywać się imprezy historyczne i artystyczne.
Koszt inwestycji to 22 miliony zł, 15 z nich będzie pochodzić ze środków Unii Europejskiej.
Podpisy pod umową w tej sprawie złożyli marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, wicemarszałek Ludwik Rakowski i dyrektor Państwowego Muzeum Archeologicznego dr Wojciech Brzeziński.
Jak zapewnił Marszałek Adam Struzik, część środków na realizację inwestycji - 7 mln zł -pochodzić będzie ze środków własnych województwa.
W trakcie remontu nie zostanie zmieniony jego wygląd zewnętrzny.
Zachowany będzie stan taki jak jest teraz, czyli z pierwszej z pierwszej połowy XIX wieku.
Prace remontowe i inwestycyjne prowadzone będą pod ziemią i we wnętrzach Muzeum.
Przebudowany zostanie dziedziniec wewnętrzny budynku - zostanie on podpiwniczony (częściowo na głębokość dwóch kondygnacji). Obecnie pełni on rolę pomocniczą. Znajduje się tam parking, ogródek letni restauracji, a także część magazynowa. Projekt przebudowy zakłada nadanie dziedzińcowi funkcji reprezentacyjnej - tam ma znajdować się wejście główne do muzeum, tam też mieścić się będzie ekspozycja informująca o najciekawszych zbiorach muzeum. Odbywać się tam też będą mogły również imprezy plenerowe o charakterze historycznym i artystycznym.
Prace budowlane i adaptacyjne przewidziane są na lata 2012-2015.