CZYTAMY GDZIE INDZIEJ IV
17.11.2012
LITERACKA PODRÓŻ PRZEZ ZAKAMARKI I PIWNICE
MUZEUM ZIEMI PAN, Aleja Na Skarpie 20/26 i 27
Dwa budynki znajdujące się przy Alei Na Skarpie w XVIII wieku tworzyły rezydencję księcia Kazimierza Poniatowskiego zwaną ogrodami „Na Górze”. Obecnie stanowią malowniczą przestrzeń ekspozycji skarbów ziemi takich jak minerały, meteoryty, bursztyny, skamieniałości roślin i zwierząt oraz szczątki kostne wielkich ssaków epoki lodowcowej. To właśnie one, wraz z zakamarkami i korytarzami muzeum, wyznaczą szlak literackiego spaceru.
Tradycyjnie jesiennej odsłonie projektu patronuje literatura zapomniana. Program wydarzenia tworzą fragmenty wybrane z 24 powieści m.in. „Marakesz” Václav Pankovčín, „...twierdzi Pereira” Antonio Tabucchi, „Kot z jadeitu” Suzanne Brogger czy „Berlin Alexanderplatz” Alfreda Döblina. Spacerowicze będą mieli do wyboru trzy trasy: europejską, polską i dziecięcą.
Dodatkową atrakcją będzie multimedialne "Postapokaliptyczne słuchowisko" (Drzeżdżoń, Eliot, Hamsun, McCarthy) autorstwa grupy HOW HOW (ograniczona ilość miejsc, rejestracja na koncert: i.madej@studiokolo.com)
PROGRAM:
11-13 TRASA DLA DZIECI
Książki dla dzieci poleca: Marta Wójcicka
Autor: Jerzy Ficowski Tytuł: Gałązka z drzewa słońca (1961) Czyta: Anna Sroka-Hryń
Zbiór baśni cygańskich. Czarodziejska podróż kolorowym taborem na spotkanie z Siostrą Ptaków, czerwonym wężem, wróżką Urmą i bocianem ze złotym piórkiem.
Autor: Janina Porazińska Tytuł: Czarodziejska księga (1961) Czyta: Natalia Sikora
Klasyka polskiej baśni. O królewnie uwięzionej na szklanej górze, o siostrze siedmiu kruków i niezwykłych przygodach Szewczyka Dratewki.
Autor: Ludwik Jerzy Kern Tytuł: Ferdynand Wspaniały (1963) Czyta: Paweł Koślik
Pies Ferdynand we śnie wyobraża sobie, że potrafi chodzić na dwóch łapach – tak, jak jego Pan. Wymyka się niepostrzeżenie z domu, kupuje elegancki garnitur i rusza na ulicę, by poznać świat z innej, ludzkiej, perspektywy.
Autor: Richard A. Antonius Tytuł: Miki Mol i zaczarowany kuferek (1985) Czyta: Iza Gwizdak
Trzy mole książkowe mieszkają w Filobiblonii, krainie wspaniałych książek. Dzięki magicznym właściwościom encyklopedii wyruszają, by ratować świat przed niebezpiecznymi drabami – dyrektorem cyrku Ambarasem i jego pomocnikiem, wilkiem Arcykąskiem.
TRASA POPOŁUDNIOWA
W GODZ. 15-17.30
Autor: Mateiu Caragiale Tytuł: Fanfaroni ze starego dworu Państwo: Rumunia Rok: 1929
Przekład: Danuta Bieńkowska Czyta: Jarosław Sacharski
Sceny z życia czterech przyjaciół, przedstawicieli bohemy należących do elity intelektualnej dekadenckiego Bukaresztu początku XX wieku. Za gęstą zasłoną papierosowego dymu i alkoholowych oparów kryją się smutne tajemnice ich barwnych biografii. Dzieło życia Cariagale: dandysa i snoba, fascynata heraldyki i genealogii.
Autor: Alberto Moravia Tytuł: Konformista Państwo: Włochy Rok: 1951
Przekład: Zofia Ernstowa Czyta: Bartosz Mazur
Świetne studium osobowości, a przy tym realistyczny obraz faszystowskich Włoch. Bohater za wszelką cenę próbuje odnaleźć „normalność” i dostosować się do norm społecznych. Posunięte do absurdu dążenie prowadzi go tak daleko, że, pomimo sprzecznych z ideologią przekonań, wstępuje do tajnej policji i podejmuje się misji specjalnej.
Autor: Václav Pankovčín Tytuł: Marakesz Państwo: Słowacja Rok: 1994
Przekład: Jacek Bukowski Czyta: Wiktor Korzeniewski
Świat Marakeszu jest światem uniwersalnym, w którym jednak teraźniejszość miesza się z przeszłością, dobro ze złem, sacrum z profanum. W tytułowej słowackiej wiosce wciąż dominuje emocjonalna, okrutna i sentymentalna ludowość. Rytm wyznaczają związki z bujną, nie zawsze przyjazną przyrodą oraz dawne obyczaje.
Autor: Tomas Tranströmer Tytuł: Wiersze i proza 1954–2004 Państwo: Szwecja
Przekład: Magdalena Wasilewska-Chmura i Leonard Neuger Czyta: Adam Ferency
Od metafizycznego lęku po swoisty Tranströmerowski humor. Komisja Noblowska uzasadniła przyznanie poecie nagrody jednym zdaniem: „jego skondensowane, przejrzyste obrazy dają nam świeży wgląd w rzeczywistość”.
Autor: Eça de Queirós Tytuł: Zbrodnia księdza Amaro Państwo: Portugalia Rok: 1880
Przekład: Dorota Górniak Czyta: Wiktoria Gorodeckaja
XIX-wieczna Portugalia, ultrakatolicka prowincja Europy. Młody ksiądz, pobożna parafianka i gorące uczucie, które nie ma prawa istnieć. Prawdopodobnie najlepsza, najbardziej polemiczna i aktualna powieść portugalska XIX w. trafiła na kościelny indeks książek zakazanych i przez lata była niedozwoloną lekturą w szkołach.
Autor: Suzanne Brøgger Tytuł: Kot z jadeitu Państwo: Dania Rok: 1997 Czyta: Karolina Dryzner
Przekład: Franciszek Jaszuński
Opowieść o barwnej duńsko-żydowskiej rodzinie, której losy rozgrywały się na tle burzliwych przemian XX wieku. Historia koncentruje się wokół kobiet z rodu – matek, żon, kochanek i skandalistek.
Autor: Antonio Tabucchi Tytuł: ...twierdzi Pereira Państwo: Włochy Rok: 1994
Przekład: Joanna Ugniewska Czyta: Anna Gajewska
Dzięki zaskakującej formie narracji Tabucchi doskonale oddaje duszną atmosferę śmierci i zagłady, jaką tworzą w latach trzydziestych XX wieku dyktatura Salazara w Portugalii, wojna domowa w Hiszpanii i włoski faszyzm.
POSTAPOKALIPTYCZNE SŁUCHOWISKO
Drzeżdżoń, Eliot, Hamsun, McCarthy
GODZ. 17.30
Hipnotyczny dźwiękowo-słowny kolaż fragmentów dzieł literatury światowej przedstawiający wycinek postapokaliptycznego świata, w którym ziemia okazuje się jedynym stałym i niezmiennym elementem. Minimalistyczna instalacja i przestrzenna improwizacja muzyczna autorstwa grupy HOW HOW. W obsadzie Jacek Beler
UWAGA! Liczba miejsc ograniczona, zapisz się wysyłając maila na adres: i.madej@studiokolo.com w tytule wiadomości wpisując “koncert”
TRASA WIECZORNA
W GODZ. 18.30-21
Autor: August Gailit Tytuł: Dziwny świat Tomasza Nipernaadiego Państwo:Estonia Rok: 1928
Przekład: Alicja Maciejewska Czyta: Andrzej Mastalerz
Świat widziany oczyma Tomasza: wiecznego podróżnika i wrażliwego twórcy, który przygód i nowych przeżyć postanawia szukać daleko od utartych szlaków. W maleńkich estońskich wsiach jego fantastyczne opowieści dodają napotkanym pięknym kobietom siły i nadziei na przetrwanie.
Autor: Tove Ditlevsen Tytuł: Twarze Państwo: Dania Rok: 1968
Przekład: Elżbieta Frątczak-Nowotny Czyta: Anna Gajewska
Tove Ditlevsen przez całe życie walczyła z ciężką, nawracającą chorobą, która ostatecznie doprowadziła pisarkę do samobójczej śmierci. “Twarze” można potraktować jako przejmujące świadectwo zmagań autorki z własną psychiką, fascynującą podróż w głąb ludzkiego umysłu.
Autor: Kurt Tucholsky Tytuł: Zamek Gripsholm Państwo: Niemcy Rok: 1931
Przekład: Zbigniew Fonferko Czyta: Jarosław Sacharski
Czarująca i dowcipna historia miłosna z lekkim dreszczykiem. Jest lato 1931 roku. Znany pisarz i jego przyjaciółka opuszczają Berlin i jadą na wakacje do renesansowego zamku Gripsholm w Szwecji. Spacery, kąpiele, biesiady i rozmowy są tłem dla budzących się emocji i gier erotycznych nie tylko we dwójkę.
Autor: Alfred Döblin Tytuł: Berlin Alexanderplatz Państwo: Niemcy Rok: 1929
Przekład: Izabela Czernakowa Czyta: Wiktor Korzeniewski
Osadzona w mrocznych realiach międzywojennego Berlina poruszająca opowieść o losach Franza Biberkopfa, byłego pracownika cementowni, który po odsiedzeniu wyroku próbuje zacząć wszystko od nowa. Obrazy postaci: prostytutek, złodziei, barmanów i bywalców knajp oraz przestrzeni: ruchliwych ulic, rzeźni, dworców kolejowych i komisariatów policji, składają się na panoramę wielkomiejskiej, podziemnej rzeczywistości.
Autor: Friedrich Glauser Tytuł: Wachmistrz Studer Państwo: Szwajcaria Rok: 1936
Przekład: Jan Goślicki Czyta: Bartosz Mazur
Życie Friedricha Glausera potoczyło się równie awanturniczo jak losy bohaterów jego książek: nie brak tu uzależnienia od narkotyków, pobytów w klinikach psychiatrycznych i więzieniach oraz służby w legii cudzoziemskiej. Tworząc postać wachmistrza berneńskiej policji, Jakoba Studera, autor znalazł sposób na opisanie swoich życiowych doświadczeń. W kryminałach Glausera ważne jest nie tyle samo rozwiązanie, ile proces dochodzenia do prawdy i krytyka badanego podczas śledztwa społeczeństwa.
Autor: Agota Kristof Tytuł: Duży Zeszyt Państwo: Szwajcaria Rok: 1986
Przekład: Małgorzata Zięba Czyta: Jacek Beler
Powieści Agoty Kristof są bardziej przejmujące niż utwory Guentera Grassa i Jerzego Kosińskiego. Ukazują nieszczęścia wojny i totalitaryzmu, wynaturzenia uczuć i pożądania, wszechwładne okrucieństwo i zło. Wzruszają doskonałą prostotą formy i przerażają czarnym humorem.
Autor: Lilian Faschinger, Tytuł: Magdalena Grzesznica Państwo: Austria Rok: 1995
Przekład: Tomasz Dragan Czyta: Aleksandra Grzelak
Zabawna i złośliwa powieść szelmowska o kobiecie. Bohaterka, zmęczona powierzchownością relacji międzyludzkich, odczuwa przemożną potrzebę szczerej rozmowy. Pewnej niedzieli wkracza uzbrojona do prowincjonalnego kościoła w środku mszy, terroryzuje wiernych i uprowadza młodego księdza…
ODKRYWANIE POLSKIEJ LITERATURY
W GODZ. 15-17.30 i 18.30-21
Literaturę polską poleca: prof. dr hab. Grażyna Borkowska
Godz.15-17.30 Warszawa Ponowoczesna:
Tematem jest Warszawa. Za każdym razem inna.
Czasem toksyczna, innym razem sentymentalna i pełna młodzieńczych nadziei. Warszawa przeszła i teraźniejsza, nie wybiegająca w przyszłość. Nie umiejąca. Grochów, Mokotów, Śródmieście.
1) Autor: Marek Nowakowski Tytuł: Moja Warszawa. Powidoki (2010) Czyta: Paweł Koślik
2) Autor: Krzysztof Varga Tytuł: Aleja Niepodległości (2010) Czyta: Mateusz Rusin
3) Autor: Małgorzata Rejmer Tytuł: Toksymia (2009) Czyta: Izabela Gwizdak
Godz.18.30-21 Eliza Orzeszkowa: Listy
LISTY CODZIENNE Czyta: Olga Omeljaniec
Pisane przez dwa lata, czasem dwa razy dziennie do Tadeusza Bochwica. Rozmowy intymne i pełne emocji.
LISTY DO LEKARZA Czyta: Joanna Gryga
Hipochondryczna Eliza w korespondencji ze swoim przyjacielem-lekarzem, Ignacym Baranowskim.
LISTY DO PRZYJACIÓŁEK Czyta: Diana Zamojska
O “sprawie kobiecej”, poezji, książkach i o tęsknocie.
Autor: Eliza Orzeszkowa Tytuł: Listy zebrane pod red. E. Jankowskiego