Syrena założona została tuż po wojnie w 1945 r. przez wybitnego satyryka Jerzego Jurandota.

 

Teatr powstał w Łodzi, jednak z intencją najrychlejszego przeniesienia do Warszawy. Już sama nazwa miała symbolizować, że będzie to najbardziej warszawska ze wszystkich scena w stolicy.

 

Teatr Syrena swoją działalność zainaugurował 5 lipca 1945 r. w łódzkim Grand Hotelu programem składankowym „Inne czasy” w reż. Eugeniusza Koszutskiego i Kazimierza Pawłowskiego.

 

Syrena od początku swego istnienia miała być teatrem rozrywkowym, wystawiającym głównie rewie satyryczne i spektakle kabaretowe. Założyciel tej sceny, jak i pierwsi artyści z nią związani, to w większości ludzie, którzy współtworzyli przedwojenne kabarety np. „Qui Pro Quo” czy „Morskie Oko”.

 

Pierwsze gwiazdy tego teatru, to m. in.

 

• Adolf Dymsza,
• Edward Dziewoński,
• Tadeusz Olsza,
• Stefcia Górska,
• Ludwik Sempoliński, 
• Mira Zimińska-Sygietyńska,
• Kazimierz Krukowski,
• Loda Halama,
  

 

Przeniesienie Teatru do stolicy zaczęło się już w 1947 r.

 

Jurandot znalazł w Warszawie przy ulicy Litewskiej 3 dawną siedzibę tatersalu, czyli budynek, w którym mieściły się ujeżdżalnia i wypożyczalnie koni wierzchowych oraz ekwipaży dla przedwojennego high life`u do przejażdżek po alejach łazienkowskich. Na miejscu dawnego maneżu miała powstać sala teatralna, a w podziemiach, zamiast boksów końskich, garderoby aktorów. Nad bramą domu przy Litewskiej 3 widnieje do dziś rzeźbiony koński łeb – reklama dawnej ujeżdżalni. Na otwarcie warszawskiej sceny przygotowano spektakl „Nowe prorządki” w reż. K. Pawłowskiego. Premiera odbyła się 12 grudnia 1948 r.

 

Wraz z inauguracją sceny w stolicy, powiększył się także zespół artystyczny teatru. Wkrótce u boku dawnych mistrzów pełnym blaskiem zajaśniały nazwiska

 

• Kazimierza Rudzkiego,
• Hanki Bielickiej,
• Ireny Kwiatkowskiej,
• Aliny Janowskiej,
• Kazimierza Brusikiewicza,
• Lidii Korsakówny,
• Krystyny Sienkiewicz,
• Ewy Szykulskiej,
• Ewy Kuklińskiej,
• Romana Kłosowskiego,
• Bohdana Łazuki czy
• Tadeusza Plucińskiego

 

Obok nich gościnie lub na parę sezonów pojawiali się najwybitniejsi polscy artyści, jak np.

 

• Stanisława Perzanowska, (ur. 1898, zm. 1982)
• Barbara Krafftówna,
• Jarema Stępowski,
• Tadeusz. Drozda,
• Mieczysław Fogg,
• Irena Górska,
• Marek Grechuta,
• Stefania Grodzieńska,
• Halina Kunicka,
• Czesław Majewski,
• Zdzisław Maklakiewicz,
• Jan Pietrzak,
• Jerzy Połomski,
• Małgorzata Potocka,
• Tadeusz Ross,
• Irena Santor,
• Violetta Villas,
• Tadeusz Łomnicki,
• Adam Hanuszkiewicz,
• Gustaw. Holoubek,
• Jan Kociniak,
  
  
  a nawet
  
  
• Leon Schiller.

 

 

Z Syreną zawsze też współpracowali najlepsi autorzy, jak:

 

• Julian Tuwim,
• Konstanty Ildefons Gałczyński,
• Władysław Broniewski,
• Jan Brzechwa,
• Stanisław Wiechecki Wiech,
• Jerzy Waldorff,
• Jonasz Kofta,
• Wojciech Młynarski,
• Ryszard Marek Groński
  
  
  czy
  
  
• Sławomir Mrożek.

 

W 1951 r., już za dyrekcji Kazimierza Rudzkiego, Teatr Syrena został upaństwowiony.

 

Dziś nadal występuje pod tą samą nazwą, a z państwowego stał się teatrem samorządowym.

 

Dwukrotnie - w latach 1958-1962 oraz 1975-1978 – Teatr Syrena jako drugą scenę prowadził Teatr Buffo. Teatry miały wspólną dyrekcję i zespół, a okresowo używano nawet nazwy Teatr Buffo „Syrena”.

 

W 2000 r., z inicjatywy obecnego Dyrektora, Barbary Borys-Damięckiej, Teatr został przebudowany, zmodernizowany i unowocześniony zgodnie z wymogami Unii Europejskiej.

 

Widownię podwyższono, zmieniając gruntownie jej akustykę. Nad stropem akustycznym utworzono galerie techniczne, pod widownią zaś – szatnię i bufet. W miejscu zlikwidowanego balkonu powstały profesjonalne: studio nagrań, kabina oświetlenia i reżyserii dźwięku oraz kabina projekcyjna. Podczas remontu także odtworzone zostały piękne wnętrza w stylu art deco.

 

Od sierpnia 2001 r.  w Syrenie funkcjonują dwie sceny: Duża z widownią na 301 miejsc, Mała na 60 osób, gdzie widzowie siedząc przy kawiarnianych stolikach  mogą oglądać kameralne recitale czy monodramy, a ostatnio także Scena Na Scenie na 80 miejsc, na której publiczność ogląda kameralne spektakle dramatyczne i muzyczne.

 

Dawne znakomitości Syreny zastąpiło nowe pokolenie aktorów m.in.:

 

• Adrianna Biedrzyńska,
• Grażyna Wolszczak,
• Wojciech Malajkat,
• Zbigniew Zamachowski,
• Piotr Machalica,
• Piotr Polk,

 

zaś wielkie gwiazdy polskiej sceny:

 

• Marian Kociniak,
• Krystyna Sienkiewicz,
• Alina. Janowska,
• Zofia Czerwińska,
• Tadeusz. Pluciński,
• Teresa Lipowska,

 

utrzymują z Teatrem ścisły kontakt i chętnie grają w spektaklach w nim wystawianych.

 

Wydaje się, że to właśnie Teatrowi Syrena udało się wypracować najbardziej efektywny i być może najefektowniejszy w naszych warunkach styl rozrywki dla szerokiej publiczności. Przez długie lata Syrena była jedynym teatrem warszawskim specjalizującym się w lekkiej komedii i farsie, które tylko w teatrze noszącym oficjalnie miano „niepoważnego” mogły znaleźć schronienie.

 

O ile w tej dziedzinie monopol Syreny został szczęśliwie przełamany, o tyle pozostała ona jedną z najlepszych scen stołecznych o charakterze rozrywkowym, prezentującym aktualia obyczajowe i polityczne w ujęciu satyrycznym i humorystycznym oraz klasykę dramaturgii światowej i polskiej.