W środę, 28 września, o godz. 18.00, w galerii plenerowej Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się wernisaż wystawy „Architektoniczna spuścizna socrealizmu w Warszawie i Berlinie. Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa – Karl–Marx–Allee”. 

Wystawa prezentuje dziedzictwo architektoniczne socrealizmu na przykładzie dwóch wielkich realizacji: Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej (MDM) w Warszawie i Karl-Marx-Allee (KMA) w Berlinie. Międzynarodowa, polsko-niemiecka ekspozycja, prezentowana była do 9 września w Deutsches Historisches Museum w Berlinie, gdzie cieszyła się dużą popularnością. Od 28 września do 27 listopada będzie można  ją oglądać w Warszawie, na skwerze im. ks. Twardowskiego, w ramach plenerowej galerii DSH.

Wystawie towarzyszy cykl spotkań „Socrealizm. Scenografia władzy” – w pierwszy weekend trwania wystawy (30 września – 2 października) jej tematykę przybliżą zwiedzającym varsavianiści, architekci, historycy i historycy sztuki, dziennikarze, socjolodzy (m.in. prof. Marta Leśniakowska, prof. Waldemar Braniewski, dr Piotr Osęka, Jarosław Trybuś). Program obejmuje nie tylko wykłady, ale także spacery po Muranowie i MDM-ie, wirtualne zwiedzanie m.in. Nowej Huty oraz pokaz filmowy.

Wystawa jest elementem projektu „Tożsamość Miasta. Modernizm i Antymodernizm w powojennym dziedzictwie kulturowym”, zainicjowanego przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków w obchodzoną obecnie rocznicę podpisania „Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy między rzeczpospolitą Polska a republiką Federalną Niemiec”.

Program:

Piątek, 30 września

godz.18.00 – Scenografia władzy. Przedstawienie na tle tłumów
Powędrujmy defiladowym krokiem do miast, które miały być ziszczeniem snu o potędze. Przyjrzyjmy się zrealizowanym i niezrealizowanym planom stworzenia idealnego miasta socrealistycznego na przykładzie Warszawy i stolicy Białorusi – Mińska. Gospodarz spotkania: dr Piotr Osęka (Instytut Studiów Politycznych PAN). Goście: Marcin Wojciechowski („Gazeta Wyborcza”), prof. nadz. dr hab. Marta Leśniakowska (Instytut Sztuki PAN), Jarosław Trybuś (historyk architektury).

Sobota, 1 października

godz. 12.00 – Muranów. Między modernizmem a socrealizmem
Spacer po osiedlu Muranów, którego elewacje „przypominają chorych umysłowo schizofreników, poprzebieranych za Napoleonów, Juliuszów Cezarów i Nabuchodonozorów, z poprzyklejanymi, jak w małomiasteczkowym teatrze, brodami, brwiami i wąsami” (Leopold Tyrmand) poprowadzi Paulina Świątek z Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków. Miejsce zbiórki: przed Kinem Muranów.

 
godz. 14.00 – Made in PRL. Nowa Huta i Tychy. Spacerownik Macieja Mieziana
Wirtualny spacer po Nowej Hucie i Tychach z Maciejem Miezianem z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, autorem książki Spacerownik: Nowa Huta - najstarsze osiedla. Czy etykieta „made in PRL” to atrakcja turystyczna czy powód do wstydu?

 
godz. 16.00 – „Podaj cegłę” czyli polski socrealizm, reż. Andrzej Sapija, Polska, 2001, 53 min
Film dokumentalny opowiadający o wydarzeniach z lat 1945–1954. W dokumencie przedstawione zostały założenia ideowo-artystyczne socrealizmu oraz przykłady sztuki socrealistycznej w różnych dziedzinach. Reżyser zadaje sobie pytanie: dlaczego artyści tak masowo uczestniczyli w sztuce socrealizmu.

 
godz. 17.00 – ABC socrealizmu
Literatura, malarstwo, rzeźba, architektura i film. Gospodarz spotkania: Jarosław Trybuś (historyk architektury). Goście: Andrzej Sapija (reżyser), prof. Waldemar Baraniewski (Instytut Historii Sztuki UW).

 
Niedziela,  2 października

godz. 12.00 – MDM. Między utopią a codziennością
Spacer poprowadzi Martyna Obarska, autorka książki MDM. Między utopią a codziennością. Miejsce zbiórki: Pl. Konstytucji pod neonem Siatkarki.

 
godz. 14.00 – MADE IN PRL. Warszawa socrealizmu. Spacerownik Jarosława Zielińskiego
Wirtualny spacer po socjalistycznej Warszawie z autorem książki Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura.

 
godz. 16.00 – Piękny socrealizm. MDM na liście stołecznych zabytków?
Debata nad spuścizną architektoniczną socrealizmu. Czy po 50 latach możemy spojrzeć na warszawski socrealizm bez emocji i pójść za przykładem Nowej Huty, która uczyniła z socrealizmu atrakcję turystyczną?
Gospodarz Spotkania: Jerzy S. Majewski („Gazeta Wyborcza”). Goście: Maciej Czeredys (architekt, w 2007 roku p.o. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków), dr Magdalena Staniszkis (architekt), Jarosław Trybuś (historyk architektury) dr Barbara Bossak-Herbst (socjolog, Instytut Socjologii UW), Maria Wojtysiak (architekt)