Filmoteka Domu Spotkań z Historią zaprasza na podsumowanie cyklu filmów animowanych CZŁOWIEK WOBEC SYSTEMU.
12 października, piątek, godz. 18.00, siedziba PAN: Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72, sala numer 5 na parterze.
W programie: Apel, reż. Ryszard Czekała; Strzelnica, reż. Marian Cholerek; Schody, reż. Stefan Schabenbeck; Wszystko jest liczbą, reż. Stefan Schabenbeck; Wyścig, reż. Marek Serafiński; Bankiet, reż. Zofia Oraczewska; Nowa książka, reż. Zbigniew Rybczyński; Polska kronika non-camerowa, reż. Julian Józef Antonisz; Tango, reż. Zbigniew Rybczyński; Wolność nogi, reż. Piotr Dumała; Katedra, reż. Tomek Bagiński; Arka, reż. Grzegorz Jonkajtys.
W cyklu Człowiek wobec systemu prezentowaliśmy produkcje Polskiej Szkoły Animacji głośnej w latach 60-tych i 70-tych, słynącej z satyry i metafory, oraz wybitne filmy współczesne. W październiku zapraszamy na przegląd podsumowujący cykl.
Wszystko jest liczbą (1966, 7,32’), reż. Stefan Schabenbeck
Opowieść o buncie człowieka przeciwko dominacji cyfr. Bohater w końcu poddaje się i zamienia w jedynkę. Od tej pory będzie kroczyć w pierwszym szeregu... Film został nagrodzony na festiwalach w: Oberhausen (1967), Annecy (1967), La Felguera (1967), San Francisco (1967), Buenos Aires (1968); Filadelfii (1968).
Schody (1968, 7,24’), reż. Stefan Schabenbeck
Metafora ludzkiego losu. Człowiek wspinający się po niezliczonej ilości stopni schodów, w końcu sam zamienia się w następny. Film został nagrodzony na festiwalu filmowym w Krakowie (1969).
Apel (1970, 7’) reż. Ryszard Czekała
Czarno-biały film, zrealizowany techniką wycinankową. Podczas apelu w obozie koncentracyjnym więźniowie buntują się przeciwko swoim oprawcom.
Strzelnica (1975, 6’) reż. Marian Cholerek
Metaforyczna opowieść o ludzkim losie. Nietypowy stadion lekkoatletyczny: zawodnicy nie wiedzą, że zostaną ścięci z nóg silnym ogniem z karabinów…
Bankiet (1976, 8,16’), reż. Zofia Oraczewska
Na bankiet przybywają goście; gdy próbują zjeść potrawy z bogato zastawionego stołu, spotyka ich makabryczna niespodzianka. Satyra na współczesne społeczeństwo konsumpcyjne. Nagrody filmowe w Melbourne (1976) i Chicago (1978).
Wyścig (1989, 6’), reż. Marek Serafiński
Rozpoczyna się wyścig kolarski. Jadący w peletonie zawodnicy próbują najróżniejszymi metodami wyeliminować konkurentów i… pędzą ku zaskakującej puencie. Metafora ludzkiej egzystencji.
Nowa książka (1975, 10’), reż. Zbigniew Rybczyński
Epizod z życia człowieka ukazany z różnych punktów widzenia. Nagrody filmowe na festiwalach w: Oberhausen (1976), Krakowie (1976), Huesca (1977), Melbourne (1977).
Polska kronika non-camerowa (1981, 10’), reż. Julian Józef Antonisz
Animowana kronika będąca pastiszem kronik dokumentalnych, zawiera wiadomości z kraju i ze świata: „Gospodarka polska w kleszczach kryla”, „Wytrysk ropy w Karlinie”, „Tajemnica U-25 rozszyfrowana”, „Sensacyjno-secesyjny fotoplastikon zlikwidowany”, „Sytuacja w kosmosie”. Komentarz „staropolszczyzną czytany jest, gdyż oderwanie się od języka korzeni jest kryzysu przyczyną”. Film nagrodzony na festiwalu filmowym w Krakowie (1982).
Tango (1980, 7,54), reż. Zbigniew Rybczyński
Pierwszy i jedyny Oscar dla polskiego filmu animowanego. Trzydzieści sześć postaci zaludnia stopniowo pokój i cudem unikając kolizji wykonuje cykl zamkniętych w pętlę czynności. W czasach przed rozpowszechnieniem się blue-boxów film Rybczyńskiego był niezwykłym osiągnięciem technicznym, wymagającym ręcznego namalowania około 16 tysięcy masek. Ale Tango to coś więcej niż pokaz pomysłowości technicznej, to swoiste polskie panoptikum. Przez pokój przeludnionego mieszkania przewija się galeria przeciętnych obywateli, oddających się najbardziej prozaicznym czynnościom. Nagrody filmowe w Krakowie, Oberhausen, Huesca, Annecy (1981) oraz Oscar (1983, Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki Filmowej) w kategorii: najlepszy krótki film animowany za rok 1982.
Wolność nogi (1988, 10’), reż. Piotr Dumała
Groteskowa opowieść o nodze, która oddzieliła się od ciała i wybrała wolność. Śpiący mężczyzna rozpada się nagle, a fragmenty jego ciała rozpoczynają samodzielne życie. Rankiem, na dźwięk budzika, wracają do łóżka. Zaskoczony mężczyzna stwierdza jednak brak nogi, która opuściła pokój. Biegnącą ulicą ściga tłum beznogich mężczyzn, do których dołącza jej właściciel. Nodze wyrastają skrzydła, bezpieczna unosi się w niebo. Lot śledzą pełne smutku spojrzenia inwalidów. Znaczącą rolę w filmie odgrywa muzyka, podobnie, jak w innych dziełach Piotra Dumały. Nagrody filmowe na festiwalach w Krakowie, Bielsku-Białej (1989) i Zagrzebiu (1990).
Katedra (2002, 6,2’), reż. Tomek Bagiński
Historia człowieka, który przybywa do tajemniczej, niedokończonej katedry, utrzymana w konwencji onirycznej impresji. Praca nad filmem zajęła twórcy niemal trzy lata. Inspiracją dla niego stało się opowiadanie fantasy Jacka Dukaja, architektura gotyku, budowle Antonio Gaudiego oraz obrazy Zdzisława Beksińskiego, Fernanda Legera i Rembrandta. Fachowcy od grafiki komputerowej uznali „Katedrę” za perłę w dziedzinie animacji, a amerykańskie Studio Walta Disneya zwróciło się do autora z prośbą o możliwość prezentowania filmu na seminariach dla grafików jako filmu instruktażowego. Film otrzymał szereg wyróżnień, m.in. nagrodę główną na prestiżowych targach Siggraph w Los Angeles, nominację do Oskara w kategorii krótki film animowany (2002) oraz nagrody na festiwalach filmowych w Krakowie (2002, 2003) i Poznaniu (2003).
Arka (2006, 7’), reż. Grzegorz Jonkajtys
Groźny, nieznany wirus sieje spustoszenie wśród ludzkiej populacji. Pozostali przy życiu, nieświadomi jego prawdziwej istoty, usiłują uciec przez ocean ku niezamieszkałym rejonom kuli ziemskiej. W ogromnych tankowcach podążają w poszukiwaniu krainy wolnej od śmiercionośnej zarazy... Nagrodzony na festiwalach w Krakowie (2007) i Linzu (Ars Electronica 2007) oraz na targach Siggraph w Los Angeles (2007).
WSTĘP WOLNY
***
Dom Spotkań z Historią (DSH), utworzony 1 marca 2006 r., jest samorządową instytucją kultury m.st. Warszawy. Zajmuje się popularyzowaniem historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku, ze szczególnym akcentem na skutki nazizmu i komunizmu. Organizuje wystawy, projekcje filmowe, spotkania, seminaria, warsztaty edukacyjne, prowadzi prace badawcze, tworzy, opracowuje i udostępnia komputerowe bazy danych, zbiory tekstowe, ikonograficzne, filmowe, fonograficzne i muzealne oraz prowadzi działalność wydawniczą. Swoje zasoby udostępniania bezpłatne. DSH ściśle współpracuje z Ośrodkiem KARTA oraz innymi organizacjami i środowiskami w kraju i za granicą, m. in. z Instytutem Pamięci Narodowej, Instytutem Studiów Politycznych PAN; Instytutem Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie; Ośrodkiem Badań, Informacji i Upowszechniania Memoriał w Moskwie, Instytutem Badań nad Totalitaryzmem im. Hannah Arendt w Dreźnie, Fundacją Körbera w Hamburgu.
Filmoteka Domu Spotkań z Historią – organizuje cykle pokazów filmowych i spotkania, zajmuje się nagrywaniem i digitalizacją filmów archiwalnych dotyczących historii XX wieku, przygotowuje i opracowuje materiały do wystaw oraz czytelni multimedialnej. Udostępnia około 800 skatalogowanych filmów i programów historycznych. Wieczorne projekcje filmowe organizowane przez Filomotekę DSH są podstawą do dyskusji z udziałem twórców prezentowanych filmów, bohaterów wydarzeń, badaczy i widzów.
Więcej informacji na: www.dsh.waw.pl.