Miejscem działań będzie m.in.
Jak co roku przewidujemy oblężenie stolicy przez poetów i poetki z całej Polski, aż zachwieje się centrala od zmiany poetyckiego środka ciężkości.
Niewątpliwych emocji dostarczy już otwarcie festiwalu, podczas którego prof. Przemysław Czapliński oprowadzi gości po (nie)bezpiecznych związkach literatury i przemocy. Kolejne wrażenia zapewnią dyskusje, w których najpierw spróbujemy wytropić poetyckie inkarnacje rzeczywistości, by za chwilę przenieść się do centrum peryferii, porozmawiać o lokalności i avant-popie, który traci swój szlachetny prefiks, i wreszcie dotrzeć do tego, co prywatne i intymne – czyli wyzwolić miłość z u(ś)cisku i dać się uprowadzić jej nowemu językowi.
Oddamy także głos czytelnikowi, który będzie mógł napisać swój manifest, a w festiwalowym Klubie Czytelnika – zgodnie z maksymą: „Weź mnie zostaw wiersz” – będzie miał okazję skonfrontować się z autorem i jego twórczością.
W programie ponadto
Muzeum Literatury:
1. Otwarcie festiwalu oraz prelekcja prof. Przemysława Czaplińskiego Literatura i przemoc – piątek, 2 września, godz. 18.00, sala audiowizualna
Podczas spotkania z publicznością festiwalu prof. Przemysław Czapliński sprawdzi, co łączy Demirskiego z Jose Saramago, Olgę Tokarczuk z J.M. Rymkiewiczem, co zaś dzieli Judith Butler (jako autorkę Walczących Słów) i Slavoja Żiżka (jako autora Przemocy).
2. Warszawa Fantastyczna – prezentacja książki Pawła Dunina-Wąsowicza z udziałem autora oraz jego gości: Rafała Kosika i Konrada T. Lewandowskiego – sobota, 3 września, godz. 15.30, sala audiowizualna
Warszawa Fantastyczna to pionierski przewodnik po alternatywnym mieście – Warszawie wymyślonej przez pisarzy, rozproszonej w ponad 200 różnych utworach: fantastycznych, politycznych, kryminalnych, katastroficznych. To nie tylko zjawiskowy spacer pomiędzy zmyślonymi budynkami i ulicami – z placu Wolności Człowieka do Pałacu Kwiatów – to również wgląd w niespokojne, czasem chorobliwe sny mieszkańców stolicy. Warszawa fantastyczna jest świetnym źródłem do rozważań nad siłą i ułomnością ludzkiej wyobraźni, zaś dla varsavianistów to lektura obowiązkowa, która dowodzi, że Warszawa jest znacznie większa niż ktokolwiek dotąd przypuszczał.
3. Maria Konopnicka, reaktywacja – z Leną Magnone autorką książki Maria Konopnicka. Lustra i symptomy, o innej lekturze poezji Marii Konopnickiej rozmawia Maria Cyranowicz – sobota, 3 września godz. 12.00, sala audiowizualna
Dlaczego nikt dziś nie czyta wierszy Marii Konopnickiej? Jak to się stało, że ogłoszona czwartą wieszczką XIX-wiecznej polskiej poezji Konopnicka spadła z piedestału? Co inspirowało Bolesława Leśmiana i Annę Świrszczyńską w jej poezji? Jaką poetką była naprawdę Konopnicka? Czy możliwe jest odzyskanie tej twórczości dla współczesnych czytelniczek i czytelników? Zapraszamy na spotkanie z Leną Magnone, która proponuje zupełnie inną lekturę poezji Marii Konopnickiej. Twórczość Marii Konopnickiej, przez wiele lat oficjalnie lansowana, funkcjonuje dziś często jako synonim anachronizmu i prowincjonalności. Lena Magnone w swojej książce „Maria Konopnicka. Lustra i symptomy” kwestionuje ten obraz, sięgając do mało bądź wcale nieznanych utworów oraz niepasujących do schematu momentów jej biografii. Konopnicka wyczytana między innymi z niepublikowanych dotąd listów do córek ma niewiele wspólnego z narzuconą jej rolą narodowej wieszczki, a najważniejszym tematem jej dzieła okazuje się poszukiwanie języka dla kobiecego doświadczenia.
4. Klub Czytelniczki i Czytelnika – prow. Urszula Pawlicka, Roman Kurkiewicz oraz Kolacje Literackie – dawna księgarnia literacka, obok Klubu Księgarza
Prezentacja autorów: (sobota) 11:00 Maciej Woźniak, 11:45 Kira Pietrek, 12:30 Piotr Makowski, 13:15 Michał Szymaniak, 14:00 Adam Wiedemann, 14:45 Agnieszka Wolny-Hamkało, 15:30 Kamila Janiak, 16:15 Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, 17:00 Paweł Kozioł, 17:45 Andrzej Sosnowski, 18:30 Konrad Góra, 19.15. Marcin Orliński; (niedziela) 11:00 Ninette Nerval, 11:45 Maciej Melecki, 12:30 Zofia Bałdyga, 13:15 Maria Cyranowicz, 14:00 Rafał Kwiatkowski – 3 i 4 września, dawna księgarnia literacka
Polska jest najważniejsza? Nie! Czytanie jest najważniejsze! Poezja jest dla ludzi? Nie! Poezja jest dla czytelniczek i czytelników i dlatego podczas tegorocznych Manifestacji Poetyckich w Warszawie otwieramy Klub dla miłośniczek i wielbicieli poezji, dla wszystkich, którzy po wiersze sięgają, o wierszach chcieliby porozmawiać, wiersze w wykonaniu poetek i poetów goszczący na Manifestacjach – wysłuchać. Nasz Klub będzie osobistym maratonem poetyckim, agora i nieambona! Przyjdźcie, wysłuchujcie, dyskutujcie, pytajcie! My damy wam poetki i poetów, Wy dajcie nam swoją wrażliwość i otwartość.
Klub Księgarza:
1. Turniej Niejednego Wiersza – niedziela, 4 września godz. 14.00
2. Nowy świat czy okolice? Poetyckie inkarnacje rzeczywistości w kontekście dyskusji o zmianie – panel seminaryjny z udziałem Joanny Mueller, Igora Stokfiszewskiego, Jarosława Jakubowskiego, Michała Kasprzaka – sobota, 3 września godz. 12.00
Panelowi temu przyświeca migotliwa intuicja, że gdzieś na obrzeżach ustatecznionych w buncie poetyckich języków, wyczerpujących powoli swoją siłę negacji, powstają projekty, które mogą stanowić diametralnie odmienne modele urządzenia rzeczywistości. Szaleństwo, kolektywny ekologizm, anarchizm, nomadyzm, Zen (by wymienić tylko niektóre) – być może dadzą się potraktować jako kolejne, pozytywne kroki na drodze teorii krytycznej, zmierzające ku niemożliwemu – opisaniu świata po radykalnej zmianie, przedstawieniu, które dokonuje się jeszcze w próżni obowiązującego paradygmatu myślenia i aparatu dyskursywnego. Na ile nośne są to propozycje? Jakie relacje wspólnotowe wyznaczają te prototypy „nowego ładu”? W jaki sposób krytyka mogłaby wykorzystać ich potencjał w konstruowaniu wariantów zmiany społecznej? I wreszcie, w jaki sposób zachodzi sama zmiana, której pojęcie wywołuje dziś tak liczne kontrowersje oraz uczucie rozdrażnienia? Te i inne pytania zadamy sobie oraz Państwu w sobotnie popołudnie 3 września.
3. Wyzwolić miłość z u(ś)cisku. Zaangażowanie w nowy język (o) miłości – dyskusja z udziałem Anny Kałuży, Jerzego Jarniewicza, Marka Kochana, Michała Kasprzaka i Michała Czai – sobota, 3 września godz. 16.00
O każdy centymetr kultury, jak o każdy centymetr ciała, trzeba walczyć. Gra, jaka toczy się na naszych oczach, na naszych językach i zmysłach jest zbyt znacząca, by można było ją przemilczeć. Tymczasem miłość to pierwsza linia frontu, miejsce, gdzie przemoc dotyka nas najbardziej. Chcielibyśmy zatem zastanowić się nad kondycją współczesnych języków miłości i o miłości, które proponuje nam z jednej strony literatura, z drugiej – kultura masowa w swoich niezliczonych odsłonach, nad ich standaryzacją i kierunkiem wpływów. Zapytamy, w jakim stopniu dziś relacje intymne wytwarzają swój niepowtarzalny, wspólny kod, w którym dochodzi do uwolnienia lub przemiany intymności, w jakim zaś jedynie adaptują kody specyficzne dla innych języków. Porozmawiamy wreszcie o obowiązujących w naszej kulturze modelach miłości i ich determinantach. Wyjdziemy od mechanizmów władzy jako podstawy uczuciowej zależności, po to tylko by spróbować – w utopijnym, być może założeniu, dojść do bezinteresownej jakości fenomenu miłości, wyzbytej obietnicy nagrody.
4. Lokal do wynajęcia? Czyli lokalność i avant-pop, który traci swój szlachetny prefiks. Dyktat centrali a wspólnotowe formy uczestnictwa w kulturze – dyskusja z udziałem Piotra Mareckiego, Piotra Siweckiego, Grzegorza Giedrysa i Michała Czai – niedziela, 4 września godz. 12.00
Podczas dyskusji spróbujemy wspólnie określić i przetestować strategie działania lokalnych środowisk literackich w kreowaniu odrębności zjawisk i narzędzi krytycznych. Zadamy pytanie o to, czy lokalna literatura w ogóle istnieje, a jeśli tak – to czy włącza się w dyskusję (walkę) z „centralą” o model literatury i strefę wpływów w przestrzeni symbolicznej budującej naszą kulturę, czy też uprawia ślepą gonitwę za centrum poprzez powtórzenie i przyswajanie (wchłanianie) „obowiązujących” dyskursów. Spróbujemy określić, jaką funkcję dla lokalności pełnić może kultura masowa oraz avant-popowe mechanizmy komunikacji z czytelnikiem. I, co chyba najważniejsze, zaproponujemy odwrócenie relacji, by z peryferii centrum przesunąć oś uwagi w samo centrum peryferii, gdzie wytwarzanie literatury staje się spontaniczną grą kreatywności, podczas której to, co symptomatyczne, rozsadza od środka dążące do homogenizacji instytucje.
Piwnica Largactil Staromiejskiego Domu Kultury: sobota, 3 września
1. Spotkanie z organizatorami festiwalu Brunonalia: Marią Więckowską, Wawrzyńcem Sztarkiem – godz. 13.00
Brunonalia w Klimontowie k. Sandomierza – rodzinnym miasteczku Brunona Jasieńskiego – odbywają się każdego lata od 2002 roku. Brunonalia to mały festiwal kulturalny, którego celem jest uczczenie rocznicy urodzin Brunona Jasieńskiego, propagowanie awangardowej sztuki, a jednocześnie rozwój życia kulturalnego na terenie gminy Klimontów. To impreza przyjazna dzieciom i dorosłym. W ramach Brunonaliów odbywają się warsztaty twórcze dla dzieci i młodzieży (teatralne, filmowe, plastyczne, muzyczne, taneczne i inne) oraz różnego rodzaju wydarzenia artystyczne (spektakle, koncerty, happeningi, pokazy filmów).
2. Rozstrzygnięcie Konkursu Poetyckiego im. T.J. Pajbosia – godz. 14.30
3. Calineczka. Tunel – Adam Kaczanowski (opowieść) – godz. 17.30
Calineczka. Tunel to projekt skupiający się na jednym, wybranym epizodzie z życia miniaturowej dziewczynki. Calineczka mieszka z Myszą, która swata ją z Kretem. Wydaje się, że dziewczynka będzie już skazana na życie w mrocznym, posępnym tunelu. Historia, której Hans Christian Andersen poświęcił zaledwie kilka linijek, tutaj opisywana jest dzień po dniu. Pogrążamy się w opowieści pełnej ciemnych, tłumionych emocji. Calineczka. Tunel powstaje równocześnie jako powieść, komiks oraz jako historia mówiona, po raz pierwszy zaprezentowana na Manifestacjach Poetyckich.
4. Teatr Performance Poetry – Błaszczak, Stokfiszewski, Świetliński – godz. 18:30
5. Przerwane procesy – prezentacja książki krytyczno-literackiej Pawła Kozioła z udziałem autora – prow. Piotr Wiktor Lorkowski – niedziela, 4 września godz. 11:00
Jaką poezję parafrazuje Jacek Dukaj? Komu kłania się Jacek Dehnel? Jak zostać melancholikiem? Kim Maria Cyranowicz byłaby przed wojną? Kto wymieni krtań Marcinowi Sendeckiemu? Co Bartłomiej Majzel ma wspólnego z literaturą francuską? Gdzie Wojciech Wencel pisze po kalwińsku? Czy Baczewski jest teologiem ateizmu? Czy postpoezja jest postna? O czym traktują traktaty Konstrata? Co Adam Kaczanowski myśli o rodzinie? Jak Justyna Bargielska prowadzi obserwację uczestniczącą? Jak wyglądały debiuty anno domini 2009? Czy Julka Szychowiak czytała Celana? Czy Bianka Rolando pisze po staropolsku? Jak Wikipedia stworzyła tomik Jarosława Lipszyca? Dlaczego Andrzej Szpindler pije środek do przetykania rur? Co Roman Honet ma wspólnego z pierwszym chat botem? Czy Jacek Gutorow został sielankopisarzem? Jak zamknął się neolingwizm? Co zrobili łączniczce? Czemu wy o tym pisać nie chcecie, panowie?
Właśnie. Przerwane procesy to książka o poezji, której się nie interpretuje, a która dawno zasłużyła na coś więcej niż medialny bełkot. To książka z pytaniami, odpowiedziami, prowokacyjnymi tezami i dużą ilością rozważań o pojedynczych słowach w wierszu. To książka, która wiersze traktuje poważnie: jako technikę dyskusji, nie zaś kolekcję motyli.
Klub Resort:
1. Recital Roberta Matery z zespołu Dezerter (wraz z prezentacją muzyczną wybranych tekstów poetyckich uczestników konkursu T.J. Pajbosia) – piątek, 2 września godz. 21:00
2. Koncert duetu Kopyt/Kowalski (promujący płytę Buch) – sobota, 3 września godz. 20.15
3. Poetyckie Jam Session z udziałem Bobby’ego Peru, Jędrka „Kodyma” Kodymowskiego i poetów gości festiwalu: Tomasza Pułki, Krzysztofa Ciemnołońskiego, Grupy Rebjata, Michaliny Janyszek, Kamila Brewińskiego i Grzegorza Jędrka – piątek, 2 września godz. 23.00
Przemysława Owczarka, Wojciecha Giedrysa, Bianki Rolando, Roberta Rybickiego, Krzysztofa Gryko, Marcina Biesa, Michała Krawiela, Justyny Krawiec i Waldemara Jochera – sobota, 3 września godz. 22.15
4. Dual use – Sendecki (słowa)/Świtalski (saksofon) – sobota, 3 września, godz. 21.00
5. Cukry i sole. Dialogi wanienne – Natalia Malek/Joanna Dziwak – piątek, 2 września godz. 22.00
Poetycki dialog z wanny pełnej tekstów. Dwa głosy ścierające się i masujące, donośne oraz śpiewne. O dojrzewaniu i zrzucaniu skóry, o towarzystwie i samotnym przesiadywaniu
6. Tak Zwani Mordercy – Kamila Janiak – koncert – sobota, 3 września, godz. 21.30
7. Agnieszka i Marcin czytają i śpiewają – Rita Baum – Agnieszka Mirahina, Marcin Czerwiński – piątek, 2 września, godz. 22.20
8. Martyna „Nancy” Zaloga (gitara, śpiew) – piątek, 2 września, godz. 22.20
Taras widokowy Starego Miasta:
1. Gest miłosny – Akt choreograficzny – Michał Czaja/grupa Koncentrat (Piotr Chudzicki, Rafał Dziemidok, Magdalena Jędra, Agnieszka Noster) – sobota, 3 września, godz. 19.00
Atramentem z serca mojego,
literą rzymską i grecką
wypiszę trzciną na śniegu:
twarz twoja jest jak słoneczko
Gałczyński, Sanie
i przyjdzie taki dzień że zbudujemy coś razem i nadamy temu szereg nazw
a będą to nasze nazwy z naszych słowników z naszych krzyżówek
na środku mieszkania zbudujemy namiot i będzie to namiot beztlenowy
i nie będziemy już musieli oddychać i nic przyrzekam już nic od nikogo pożyczać
Czaja, pożycz mi swoje majtki
Rynek:
1. Fotowiersze, fotopoeci, czyli transfer słowa i fotografii – działanie artystyczne Joanny Wojdowicz – sobota, 3 września, godz. 12.00-18.00
Fotografia to nic innego jak pisanie światłem.
Wiersze pisze szalona głowa.
A gdyby tak połączyć jedno z drugim? Wykorzystując technikę Polaroid transfer, zainscenizować światło i wiersz? Przekonajmy się.
W kadr najpierw wejdą poetki i poeci, potem warszawiacy. Przyłącz się do zabawy 3 września 2011 r. na Rynku Starego Miasta (jeśli pogoda dopisze). Na bieliźnianym sznurze zawisną upolowane przeze mnie poetyckie i poetyczne głowy. I słowa, słowa, słowa. Ty również do mnie podejdź, daj się zaczepić, wybierz wiersz, pozwól zrobić sobie zdjęcie.
Ponadto od piątku do niedzieli:
w klubie Resort
Robot – instalacja – Andrzej Szpindler
Funkcja: robot-warzywo, robak-podobieństwo warzyw.
Budowa: mięczak, słomiana (pod kocem) maska.
Robot jest migotliwą duszą dotyku, bliżej mu do głosu niż gałkom ocznym czy innym gałom, patrzałom. Jako i jednorazowe muśnięcie buzią trawiastej spódniczki, unaocznia dotknięty głos, zbliżenie buzi do kosmatego futerału. „Mitologia Słowian” poucza, że „dziwy” to konstytutywne składowe „elementu zanurzenia”, tak też xerograf zainstalowany w sercu olbrzymiej dżungli, czy boombox porzucony w obopólnej oddali, w środku bożka Pana, oddają sprawiedliwość robota: dzisiaj każdy nano-serdelek jest własnym mistykiem (tylko teraz: same pojazdy!), BOOMBOX nawet do WC dawał z boomboxem, jak ja byłem raz tu i te-e--e---raz.
w Staromiejskim Domu Kultury
Cztery Pory Rękawiczek – wystawa fotografii M.R. Makowskiego (Galeria Wyjście Awaryjne, kurator: Tomasz Świtalski) Cztery Pory Rękawiczek – wystawa fotografii M.R. Makowskiego (Galeria Wyjście Awaryjne, kurator: Tomasz Świtalski)
Świat jest pełen – niepotrzebnych, porzucanych – rzeczy. A też poglądów, zdań, obrazów, narzędzi – i pełen jest ludzi, którzy się w tym pogubili. Jak – banalne, prawda? – rękawiczki nie do pary… Po co wystawiać rękawiczki? To, mówiąc nieco egzaltowanie – rodzaj śmietnika cywilizacji: technicznej, konsumpcyjnej. Ostateczny finał naszych wysiłków – porzucona ochrona osobista. Jak je pokazywać? Tak jak „sztukę” – na ścianie w galerii. Ale i tak, jak leżą, leżały: na podłodze, deptane, zużyte, zużywające się – w trakcie ich używania, oglądania. Ich drugie życie, ich niebo… Około 60 zdjęć rękawiczek, kolor bardzo żywy; lub mniej. Same i w grupach. A nawet ich wielkie spędy: takie „bitwy pod grunwaldem” z rękawiczek… Takie, jak są. Wielu ludzi, którym te rękawiczki już pokazywałem mówi, że od czasu, gdy je „zobaczyli” – bez przerwy już widzą porzucone rękawiczki, wszędzie. I że to jakaś obsesja jest; i że jest ich – mnóstwo…
na Rynku Starego Miasta
Stoiska Książkowe – Antykwariat Książka Dla Każdego
Więcej informacji na stronie www.manifestacjepoetyckie.sdk.pl