Miasto feniks. Pamięć i tożsamość. Mit i historia.

Warszawa, Wrocław, Berlin, Drezno, Hiroszima, Kaliningrad

(spotkanie, film, dyskusja)

4 listopada – 11 grudnia 2011

Miejsce: Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20

Cykl REKONSTRUKCJA/DEKONSTRUKCJA ma na celu przyjrzenie się doświadczeniom innych miast i skłonić do refleksji na temat dzisiejszej Warszawy i sensu nieustannych powrotów do przeszłości – rekonstrukcji. Jaki cel im przyświeca? Czy rekonstrukcje są „za” czy „przeciw” miastu? Czy tożsamość Warszawy jest dzisiaj budowana w oparciu o mit czy fakty?

W ramach cyklu odbywać się będą wykłady, prezentacje, debaty, spotkania i pokazy filmowe (Odbudowa Wrocławia, reż. Marcin Bradke; Nowe Drezno – Śladami Utraconego Miejsca, reż. Ralf Kukula; Traces of a city, reż. Paul R. Shepherd, Nanase Takarada; Hiroszima, moja miłość, reż. Alain Resnais; Berlin Babylon, reż. Hubertus Siegert). Wśród gości m.in. Michał Karczmarek i Rafał Eysymontt z Wrocławia, Piotr Korduba z Poznania, pochodząca z Drezna Anna Sophi Pappai oraz Waldemar Baraniewski, Jarosław Trybuś, Jerzy S. Majewski, Jarosław Zieliński, Jakub Karpoluk, Wojciech Stamm, Piotr Śliwowski i Stach Szabłowski.

PROGRAM:

4.11 (pt.) REKONSTRUKCJA/DEKONSTRUKCJA
18:00-19:30
Wykład Jarosława Trybusia, krytyka architektury, autora Przewodnika po warszawskich blokowiskach.

5.11 (sob.) WROCŁAW
15:00-15:30
Film Odbudowa Wrocławia, reż. Marcin Bradke (Polska, 2005, 28’)
W sierpniu 1944 r. Niemcy ogłosili Wrocław Festung Breslau (Twierdzą Wrocław). Miasto zniszczone zostało w ok. 75%. Jaki jest dziś stosunek mieszkańców do dzieła odbudowy i przedwojennej „perły wschodnich Niemiec”. Czy rekonstrukcja trwa nadal?
15.30-17:00
Rozmowa z Michałem Karczmarkiem (Stowarzyszenie Wratislaviae Amici) oraz Rafałem Eysymonttem (Uniwersytet Wrocławski Instytut Historii Sztuki). Spotkanie poprowadzi Agnieszka Rasmus-Zgorzelska (Centrum Architektury).

19.11 (sob.) DREZNO
16:30-17:30
Film Nowe Drezno – Śladami Utraconego Miejsca, reż. Ralf Kukula (Niemcy, 2006, 60’)
17:30-18:30
Spotkanie z pochodzącą z Drezna Anną Sophią Pappai, historykiem i koordynatorką projektów Wolontariatu Europejskiego, od lat mieszkającą w Polsce. Alianckie naloty na Drezno w lutym 1945 prawie całkowicie zniszczyły miasto, a daty 13 i 14 lutego - stały się symbolem całkowitej jego zagłady. Odbudowa i przebudowa miasta miała symboliczne znaczenie dla nowego powstającego Państwa NRD i jego mieszkańców...
18:30-19:30
Film Co pozostało – powojenna architektura w Dreźnie, reż. Susann Buttolo i Ralf Kukula (Niemcy, 2009, 60’)

20.11 (niedz.) KALININGRAD
15:00-16:30
Spotkanie ze Stachem Szabłowskim, historykiem i krytykiem sztuki, kuratorem Centrum Sztuki Współczesnej. Kaliningrad kryje w sobie ducha innego, nieistniejącego miasta Koenigsbergu – Królewca, doszczętnie zniszczonego podczas II wojny światowej i w latach powojennych. Jak odczytują miasto i jego historię polscy i rosyjscy artyści (projekt Enklawa), m.in.: ZOR (Alicja Łukasiak i Grzegorz Drozd), Maciej Stępiński, Mikołaj Grospierre, Artur Malewski, Katya Shadkovska i Yurij Vassiliev. 

25.11 (pt.) HIROSZIMA
18:00-18:15
Film Traces of a city, reż. Paul R. Shepherd, Nanase Takarada (Japonia, USA, 2008, 14’)
Dokument o projekcie rekonstrukcyjnym, w którym na podstawie wspomnień blisko 200 osób została odtworzona w technologii 3D dawna Hiroszima.
18.15-19.30
Hiroszima zwana jest dziś „Miastem Pokoju”. To tętniące życiem nowoczesne miasto 6 sierpnia 1945 roku zostało prawie całkowicie zmiecione z powierzchni ziemi. Tragiczne losy miasta upamiętnione zostały w utworzonym Parku Pamięci. Czy podejście Japończyków do kultury materialnej, dziedzictwa narodowego i pamięci różni się od europejskiego? Spotkanie poprowadzi Barbara Bossak-Herbst (Instytut Socjologii UW). Wśród gości m.in. Jakub Karpoluk (PJWSTK). 
19:30-21:00
Film Hiroszima, moja miłość, reż. Alain Resnais (Francja, Japonia, 1959, 90 min)
Historia Francuzki i Japończyka, którzy spotykają się w Hiroszimie kilka lat po zakończeniu II wojny światowej.  Film nominowany do Oscara i wyróżniony podczas festiwalu w Cannes w 1959 roku.

26.11 (sob.) WARSZAWA
15:00-16:00
Spotkanie wokół projektu Tu było, tu stało. Znikająca architektura Warszawy po 1989 roku poświęconemu budynkom o charakterze zabytkowym, które znikają z mapy Warszawy na "naszych oczach" - po cichu albo w blasku fleszy (np.  Supersam, Fabryka Kamlera, Pawilon Chemia, Parowozownia). Spotkanie poprowadzi Patrycja Jastrzębska (Stowarzyszenie MASŁAW), autorka i kuratorka projektu. Wśród gości m.in. prof. Waldemar Baraniewski (Instytut Historii Sztuki UW), Natalia Bet, Jarosław Zieliński (varsavianista) i Paweł Giergoń (historyk sztuki).
17:00-18:30
DEBATA: Rekonstrukcja miasta jako próba ocalenia pamięci/element tożsamości współczesnego miasta/mit
Czy Warszawa już zawsze postrzegana będzie przez pryzmat wojennej tragedii? Jaki cel przyświeca nieustannym varsavianistycznym rekonstrukcjom? Komu one służą? Czy są „za” czy „przeciw” miastu? Czy Warszawa była Paryżem Północy, czy staje się nim teraz? W oparciu o mit czy fakty budowana jest dziś tożsamość miasta? Jaki wizerunek Warszawy „sprzedajemy” przyjezdnym? Debatę poprowadzi Roman Kurkiewicz. Wśród gości m. in. Piotr Śliwowski (projekt Miasto ruin), Michał Krasucki (Towarzystwo Opieki nad Zabytkami) Krzysztof Koszewski (Wydział Architektury PW), Barbara Bossak-Herbst (Instytut Socjologii UW), Jarosław Trybuś (historyk architektury) oraz twórcy projektu Warszawa 1935.

27.11 (niedz.) BERLIN
15:00-16:30
Film Berlin Babylon, reż. Hubertus Siegert (Niemcy 2001, 88’)
Dokument poświęcony zmianom w architekturze Berlina po upadku muru berlińskiego, kiedy to centrum miasta stało się wielkim placem budowy. Jak pogodzono ze sobą rekonstrukcje dokonane zaraz po wojnie z architekturą modernistyczną wschodnich Niemiec? Jak zachowano pamięć o historii miasta? Muzykę do filmu skomponowała grupa Einstürzende Neubauten.
17:00–18:30
Rozmowa z Maciejem Czarneckim (Wydział Architektury PW), Małgorzatą Omilanowską (Instytut Sztuki PAN) i Wojciechem Stammem (artysta, poeta). Spotkanie poprowadzi Piotr Korduba z Poznania (Instytut Historii Sztuki UAM)

9-11.12 (weekend) FINISAŻ WYSTAWY Budujemy nowy dom...
Budujemy Stare Miasto, spacer po Starówce z autorami wystawy Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy 1945-1952.
Ludzie BOS-u, rozmowa z Zygmuntem Stępińskim (synem architekta – Zygmunta Stępińskiego) oraz Piotrem Jankowskim (synem architekta – Stanisława Jankowskiego).
Ocena BOS-u, debata podsumowująca działalności Biura Odbudowy Stolicy.