Lodołamanie ma na celu poprawę warunków spływu kry i lodu w okresie zimowym z Wisły powyżej zbiornika, a także przeciwdziałanie tworzeniu się na nim zatorów lodowych. Akcja prowadzona jest na Zbiorniku Włocławek i może być kontynuowana na Wiśle powyżej niego jedynie w sprzyjających warunkach hydrologiczno-meteorologicznych. Na zbiorniku tworzy się stała pokrywa lodowa jeszcze przed zamarznięciem rzeki powyżej zbiornika.
Lodołamacz na Wiśle
fot.D.Tomczak
Akcja lodołamania polega na wycięciu przez lodołamacze w pokrywie lodowej zbiornika (grubość lodu w zależności od sytuacji atmosferycznej wynosi od 30 do 70 cm) rynny spływowej, sprowadzeniu kry w pobliże zapory i po jej pokruszeniu bezpieczny zrzut przez stopień. Konieczny jest odpowiedni stan wody - powinien wynosić powyżej 330 cm w Kępie Polskiej i powyżej 420 cm w Wyszogrodzie.
Zgodnie z „Instrukcją lodołamania i przepuszczania lodów przez Stopień Wodny we Włocławku”, bezpieczne prowadzenie akcji (w normalnych warunkach zlodzenia) wymaga:
Lodołamacze „będące w rezerwie” są gotowe do pracy po 24 godzinach od wezwania. Akcja może zostać wstrzymana, gdy ze względu na niekorzystne warunki hydrologiczne lub meteorologiczne dalsze jej prowadzenie może być nieefektywne, może zagrażać bezpieczeństwu urządzeń Stopnia Wodnego, obsłudze lodołamaczy lub prowadzić do pogorszenia warunków odpływu kry ze zbiornika. Nie bez znaczenia są ujemne temperatury, które powodują ponowne zamarzanie rynny spływowej i wiatry utrudniające spływ kry w kierunku zapory.
W listopadzie br. RZGW w Warszawie zainstalował dwie przegrody przeciwśryżowe w Popłacinie i w Płocku. Jest to unikalna w skali krajowej metoda w walce z zatorami śryżowymi stosowana przez RZGW w Warszawie. Przegrody mają za zadanie zatrzymanie śryżu przed zbiornikiem i przyspieszenie powstania pokrywy lodowej. Ich demontaż następuje po zaniku zjawisk lodowych.
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie zarządza obszarem o powierzchni 111,47 tys. km2 (ok. 1/3 powierzchni Polski). Obejmuje on dorzecze Wisły (region wodny Środkowej Wisły) i regiony wodne rzek Jarft, Świeżej, Łyny, Węgorapy i Niemna, a także Wielkie Jeziora Mazurskie.
Do głównych zadań RZGW w Warszawie należy utrzymywanie wód i urządzeń wodnych (nadzór nad budowlami hydrotechnicznymi, prace regulacyjne, ochrona brzegów, roboty pogłębiarskie), ochrona przeciwpowodziowa (tworzenie map ryzyka, uzgadnianie planów zagospodarowania, ograniczanie ryzyka wystąpienia negatywnych skutków powodzi), zarządzanie gospodarowaniem wodami, zarządzanie wodami powierzchniowymi i podziemnymi, wyznaczanie i oddawanie obwodów rybackich, zarządzanie majątkiem Skarbu Państwa związanym z gospodarką wodną, gromadzenie informacji w katastrze wodnym.
RZGW w Warszawie jest państwową jednostką budżetową działającą na podstawie przepisów Prawa wodnego, rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych (z 27.06.2006r., Dz.U.Nr 126, poz.878) oraz statutu nadanego przez Ministra Środowiska 22.12.2006r. Do realizacji statutowych działań wykorzystuje środki finansowe pozyskane z budżetu państwa, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środków UE.