| 2006-09-25, 09:01 56 dzień Powstania |
| Ołtarz Ojczyzny, instalacja prof. Andrzeja Kreutz Majewskiego. Czas ekspozycji: 63 dni. Ołtarz Ojczyzny stoi na pl. Powstańców Warszawy, na wylocie ul. Moniuszki przy dawnym Prudentialu, dziś, nieczynnym niestety, hotelu Warszawa. |
25 IX 1944 poniedziałek Wschód słońca 6.43, zachód 18.44, średnia temperatura powietrza 10 °C, zachmurzenie duże, deszcz, księżyc w pierwszej kwadrze
Od 24 IX silne natarcie niemieckie na naszą dywizję mokotowską. Proszę o bombardowanie zgrupowań niemieckich.
Depesza „Montera" do Rokossowskiego
--------
Rano Niemcy przysyłają do komendanta Mokotowa ppłk "Karola" parlamentariuszy [wziętych do niewoli oficerów AK] z propozycją kapitulacji.
Na propozycję nie udzielono żadnej odpowiedzi.
Gen. Rohr po raz kolejny wysyła swoje oddziały do ataku.
Walki nabierają niespotykanej dotąd na Mokotowie zaciętości: szkoła na Woronicza tego dnia przechodzi z rąk do rąk siedem razy!
Dowodził tam osobiście dowódca "Baszty" ppłk "Daniel". Natarcie czołgów od strony zachodniej odrzuciły baon "Olza" z linii al. Niepodległości - Naruszewicza - Lewicka w kierunku ul. Krasickiego. Skoncentrowanie na Mokotowie dużych sił i środków przynosi Niemcom sukcesy terytorialne.
Z godziny na godzinę kurczy się broniony przez AK obszar.
Nocne kontrataki kończą się wielkimi stratami w zabitych i rannych. Brakuje amunicji, żywności, wody i środków sanitarnych. Mając na uwadze chęć ocalenia swoich oddziałów przed zagładą i nie widząc dalszego sensu obrony, ppłk "Karol" podejmuje w nocy samowolną decyzję opuszczenia Mokotowa.
Ginie Eugeniusz Lokajski, lekkoatleta, olimpijczyk, żołnierz AK, autor licznych zdjęć z powstańczej Warszawy.
Niemcy ogłaszają powołanie wszystkich mężczyzn w wieku 16-60 lat zdolnych do noszenia broni do Volkssturmu.
----------------------
1944 wrzesień 25, Warszawa (Śródmieście Południowe). Depesza dowódcy Połączonych Sit Zbrojnych AL, PAL i KB do marszałka Józefa Stalina z podziękowaniem za pomoc okazaną powstaniu
Dn. 24 bm., dowódca połączonych sił zbrojnych AL, PAL i KB w Warszawie wysłał nast. depeszę:
Do Głównodowodzącego Sił Zbrojnych ZSRR Marszałka Stalina
W imieniu połączonych sił zbrojnych Armii Ludowej, Polskiej Armii Ludowej i Korpusu Bezpieczeństwa, oraz społeczeństwa walczącej Warszawy przesyłam gorące podziękowanie za pomoc powstaniu zarówno w formie zrzutów broni, jak i przede wszystkim przez poparcie naszej walki przez Czerwoną Armię.
Wyrażamy głębokie przekonanie, że nawiązane stałe współdziałanie doprowadzi wkrótce do pełnego oswobodzenia Warszawy. Siły powstańcze będą mogły połączyć się z Wojskiem Polskim pod dowództwem gen. Roli-Żymierskiego, aby wspólnie z Czerwoną Armią doprowadzić do końca dzieło wyzwolenia Polski.
Wspólnie przelana krew pod murami Warszawy przez żołnierza polskiego i sowieckiego stanie się trwałym cementem łączącym oba narody
J. Skokowski gen. dyw.
„Wojsko Polskie" 1944 nr 3, s. 1
-------------------------------------------------------
Źródła:
Maciej Kledzik, "Królewska 16", Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1984.
Antoni Przygoński, "Udział PPR i AL w Powstaniu Warszawskim", Książka i Wiedza, Warszawa 1970
Almanach Powstańczy 1944 z kalendarzem na rok 2004, Miasto Stołeczne Warszawa, Warszawa 2003
Witryna Internetowa: http://www.whatfor.prv.pl
|